پولیپ رحم یکی از بیماری‌های شایع در بین زنان است که سالانه بر افراد مبتلا به این بیماری افزوده میشود. این عارضه به دلایل گوناگونی اتفاق می‌افتد و ممکن است تاثیرات منفی روی سلامت جسمی بانوان داشته باشد. معمولاً پولیپ رحم در بازه سنی ۴۰ تا ۴۹ سال ایجاد می‌گردد. امکان ابتلای بانوان زیر ۲۰ سال به این بیماری به شدت اندک است. پس از یائسگی احتمال ابتلا به این بیماری کاهش می‌یابد. در اکثر موارد این اختلال با مراجعه به پزشک و مصرف داروهای مربوط به این بیماری درمان میشود.
پولیپ رحم چه شکلی است؟
پولیپ یک توده کوچک است که در بخش‌های پوششی رحم به وجود می‌آید. این توده‌ها حالت گوشتی دارند و اکثراً غیرسرطانی هستند. یکی از اصلی‌ترین دلایل خونریزی غیرطبیعی رحم، وجود پولیپ خواهد بود. معمولاً تعداد پولیپ‌های ایجاد شده در رحم بیشتر از یک عدد است. اگر چه سایز پولیپ‌ها از چند میلی‌متر تا چند سانتی‌متر متغیر است، اما معمولاً اندازه آن‌ها کمتر از یک سانتی‌متر است.
پولیپ‌ها انواع گوناگونی دارند. گاهی اوقات پولیپ از دیواره رحم جدا شده و به ناحیه واژن می‌رسد. از آنجایی که پیشرفت این بیماری ممکن است عوارضی را برای زن در پی داشته باشد، در صورت مشاهده هر گونه علائم مشکوک می‌بایست به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
پولیپ در رحم چیست و انواع آن کدام‌ها هستند؟
اگر پولیپ در دهانه رحم و دیواره درونی آن رشد کند، به آن پولیپ رحمی می‌گویند. به پولیپ رحم پولیپ آندومتر نیز گفته میشود. پولیپ به عنوان یکی از رایج‌ترین بیماری‌های ناشناخته رحم به شمار می‌رود. به طور کلی پولیپ‌های رحمی به دو گروه تقسیم می‌شوند که عبارتند از:
1. پولیپ پایه‌دار: این پولیپ‌ها دارای پایه هستند و به واسطه این پایه به دیواره رحم متصل می‌شوند. گاهی اوقات پولیپ‌های پایه‌دار به حدی بلند هستند که از دهانه واژن آویزان خواهند شد.
2. پولیپ بدون پایه: این نوع پولیپ همانطور که از نام آن مشخص است، بدون پایه بوده و به دیواره رحم می‌چسبد.
چه کسانی به پولیپ در رحم دچار می‌شوند؟
تاکنون پزشکان نتوانسته‌اند علت قطعی و مشخص این بیماری را بیابند، اما گروه‌های زیر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.
· طبق تحقیقات انجام شده اگر سطح استروژن بدن فرد بالا باشد، احتمال ابتلای او به پولیپ رحمی وجود دارد.
· بانوان چاق نیز در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند، زیرا سلول‌های چربی مقدار زیادی استروژن آزاد می‌کنند و بدین طریق پولیپ ایجاد می‌گردد.
· بانوان بالای ۴۰ سال بیشتر از زنان جوان در معرض ابتلا به پولیپ رحم قرار می‌گیرند.
· بالا بودن فشار خون یکی دیگر از عوامل ایجادکننده پولیپ است.
· کسانی که از داروهای هورمونی مانند تاموکسیفن استفاده می‌کنند، ممکن است به این اختلال مبتلا شوند.
علائم پولیپ رحم در زنان چیست؟
به عنوان مهمترین علائم پولیپ در بانوان می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.
· خونریزی شدید در قاعدگی
· خونریزی پس از نزدیکی
· قاعدگی نامنظم
· درد شدید هنگام قاعدگی
· لکه‌بینی و خونریزی در بین سیکل‌های قاعدگی
· خونریزی پس از یائسگی
· اختلال در باروری و نازایی
· سقط جنین
از میان علائم بیان شده به عنوان مهمترین نشانه وجود پولیپ در رحم می‌توان به عادت ماهیانه نامنظم و خونریزی میان دو سیکل قاعدگی اشاره نمود. بانوان یائسه در صورت ابتلا به این بیماری ممکن است در دوران یائسگی با خونریزی‌های شدید مواجه شوند. بر اساس آمار و شواهد موجود، بیش از ۲۵ درصد بانوان مبتلا به این بیماری از خونریزی شدید در قاعدگی رنج می‌برند.
راه های درمان پولیپ رحمی
به طور کلی پولیپ رحم را با استفاده از سه روش گوناگون می‌توان درمان کرد که شامل موارد زیر می‌گردد.
کورتاژ
بهترین راه درمان پولیپ که در اکثر موارد نیز موثر واقع میشود، کورتاژ است. در این روش پزشک متخصص با استفاده از یک ابزار بلند فلزی دیواره رحم را خراش می‌دهد. در طول کورتاژ پزشک برای مشاهده تمامی قسمت‌های رحم از هیستروسکوپ استفاده می‌کند.
دارودرمانی
مصرف داروهای هورمونی سبب متعادل شدن هورمون‌های بدن و در نهایت کوچک شدن پولیپ خواهد شد. دارودرمانی برای استفاده در کوتاه مدت تاثیرگذار است. از آنجایی که ممکن است پس از گذشت مدتی علائم بیمار مجدداً عود کند، می‌بایست این روش درمانی در کنار سایر روش‌ها مورد استفاده قرار بگیرد.
عمل جراحی
در صورتی که استفاده از روش‌های درمانی فوق موثر واقع نگردد و خونریزی بیمار شدید باشد، پزشک انجام عمل جراحی را توصیه می‌کند. پزشک متخصص با استفاده از تجربه و تخصص خود در عمل جراحی پولیپ‌ها را از دیواره رحم جدا می‌کند. معمولاً در خونریزی‌های غیرطبیعی پس از یائسگی و یا ناباروری ایجاد شده به دلیل پولیپ رحمی، انجام عمل جراحی ضرورت می‌یابد.
بیشتر بدانید: عفونت واژن
راه‌های پیشگیری از ابتلا به پولیپ رحمی
به منظور پیشگیری از ابتلا به پولیپ رحمی روش خاصی وجود ندارد، اما با استفاده از موارد زیر می‌توانید درصد ابتلا به این بیماری را به حداقل برسانید. این موارد به شرح زیر است.
§ استفاده از لباس زیر پنبه‌ای
§ داشتن رابطه جنسی کاملاً سالم به همراه رعایت اصول بهداشتی
§ رعایت بهداشت فردی
§ شستشوی مداوم واژن
§ انجام آزمایش پاپ اسمیر
§ مراجعه منظم به پزشک متخصص جهت چکاپ
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
به عنوان اصلی‌ترین عوارض پولیپ رحم می‌توان به خونریزی میان دوره‌های قاعدگی و ناباروری اشاره نمود. در صورتی که با هر یک از این عوارض مواجه شدید بهتر است که در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه نمایید. معمولاً بانوانی که با مشکل ناباروری مواجه هستند، پس از عمل جراحی شانس بیشتری برای باردار شدن خواهند داشت. به طور کلی در صورت مواجه شدن با هر یک از علائم این بیماری به بهترین متخصص زنان و زایمان در مشهد مراجعه کنید تا بهترین روش درمانی برایتان تجویز گردد.
نتیجه گیری
پولیپ رحم یک توده گوشتی است که اندازه آن از چند میلی‌متر تا چند سانتی‌متر متغیر است. این توده خوش‌خیم و غیرسرطانی بوده و می‌توان آن را به دو گروه پایه‌دار و بدون پایه تقسیم کرد. بانوان چاق و بالای ۴۰ سال و کسانی که از داروهای هورمونی استفاده می‌کنند، بیشتر از سایر افراد در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. این بیماری علائم گوناگونی دارد که شایع‌ترین آن‌ها خونریزی میان دو سیکل قاعدگی و ناباروری است. ۳ روش برای درمان این بیماری وجود دارد که شامل کورتاژ، دارو درمانی و عمل جراحی میشود. راه‌های مختلفی به منظور پیشگیری از ابتلا به این بیماری وجود دارد. در صورت رعایت کردن این موارد احتمال ابتلای شما به این بیماری به شدت کاهش می‌یابد.
سوالات متداول
１. آیا پس از عمل جراحی امکان عود پولیپ رحمی وجود دارد؟ در صورتی که پولیپ خوش‌خیم باشد، پس از عمل جراحی امکان بازگشت آن وجود ندارد. اگر پولیپ بیش از حد رشد کرده باشد و از نوع بدخیم باشد، امکان عود کردن آن بعد از جراحی وجود دارد.
２. بهترین زمان برای تشخیص پولیپ رحمی در بانوان چه زمانی است؟ بهترین زمان برای تشخیص این بیماری پس از پایان قاعدگی خواهد بود. امکان تشخیص این بیماری در بانوان یائسه در هر بازه زمانی امکان‌پذیر است.
３. آیا امکان تبدیل پولیپ رحم به سرطان وجود دارد؟ اگر چه این توده خوش‌خیم است، اما در برخی موارد نادر احتمال سرطانی شدن این توده نیز وجود دارد.