زایمان طبیعی برای مادر و فرزند مزایای زیادی خواهد داشت و در مقابل، خطرات کمتری نسبت به سزارین دارد. با این حال، باید با تمام جزئیات و مشکلات این روش آشنا شد، لذا توصیه میشود که مشورتهای لازم با متخصص زنان صورت گیرد.
علائم آغاز زایمان طبیعی
علائم زیر به عنوان علائم شروع زایمان طبیعی شناخته میشوند:
· نوزاد خود را به سمت پایین شکم حرکت میدهد و سر شکم خالی میشود که باعث فشار به مثانه، تکرر ادرار و حتی ایجاد اسهال میشود. این تغییرات باعث راحتی تنفس مادر میشود.
· ترشحات زیادی که گاهی با رگههای خون همراه است، نزدیکی زایمان را نشان میدهد.
· انقباضاتی که در طول حاملگی تجربه شده است، شدت میگیرند و با نظم هستند و نشانه شروع زایمان هستند.
· ممکن است پارگی کیسه آب رخ دهد.
زایمان طبیعی چه زمانی اتفاق می افتد؟
زایمان به روش طبیعی معمولا در بازه زمانی بین هفته ۳۷ تا ۴۲ از بارداری رخ میدهد. آشنایی با تقویم هفته به هفته بارداری میتواند مفید باشد. این روش زایمان در سراسر جهان به بسیاری از روشهای دیگر ترجیح داده میشود و تعداد زایمانهای انجام شده به این روش بسیار بیشتر است.
بیشتر بدانید: بهترین جراح زیبایی زنان
مراحل زایمان طبیعی
زایمان طبیعی در سه مرحله انجام میشود. این مراحل عبارتند از:
1. در مرحله اول، باز شدن دهانه رحم مورد بررسی قرار میگیرد. همچنین، با نزدیک شدن به زمان زایمان، سرعت باز شدن دهانه رحم افزایش مییابد. هر بار باز شدن دهانه رحم، ممکن است با درد در ناحیه کمر و شکم و احساس فشار در ناحیه مقعد همراه باشد. در نهایت، دهانه رحم تا حدود ده سانتیمتر باز میشود.
2. در این مرحله، نقش مادر بسیار مهم است و معمولا پزشک متخصص زنان از مادر میخواهد تا زور بزند و با انقباضات رحمی، جنین خارج شود که پس از آن زایمان به پایان میرسد.
3. پس از آن نوزاد متولد میشود. در این مرحله، وقتی که نوزاد از رحم خارج شد، جفت از دیواره رحم جدا و از رحم خارج میشود.
چه کسانی زایمان طبیعی راحتی دارند؟
افرادی که تمرینات ورزشی منظم و روزانه دارند و برای کاهش درد خود اپیدورال دریافت میکنند، زایمان راحتی را تجربه خواهند کرد. همچنین با حفظ آرامش و استفاده از تکنیکهای آرامبخش میتوانید زایمان راحتی داشته باشید.
درد زایمان طبیعی چقدر است؟
هنگامی که زایمان بهصورت طبیعی و بدون تزریق بیحسی انجام میشود، مادر قطعا درد را تجربه خواهد کرد. اما باید به یاد داشت که تجربه درد در هر فرد متفاوت است و نمیتوان درد و حالت زایمان یکسانی را برای همه افراد در نظر گرفت. در زمان تولد نوزاد، رحم به شدت منقبض میشود و این وضعیت برای مادر دردآور است. گزارشها نشان میدهد که دردهای زایمان طبیعی معمولا شدید است. در زمانی که نوزاد در حالت تولد قرار میگیرد، فشار قوی به لگن و قسمت پایینی اندام مادر وارد میشود. با انجام تزریق اپیدورال، مادر هیچگونه دردی را احساس نخواهد کرد، زیرا این روش موجب کاهش درد و تسکین میشود.
تسکین درد در روند زایمان طبیعی
برای کاهش درد زایمان، میتوانید از روشها و راهکارهای مختلفی بهره ببرید. برخی از این روشها عبارتند از:
· تحرک داشتن
· انجام تمرینات تنفسی
· ماساژ
· زایمان طبیعی در آب
· کمک گرفتن از پشتیبان
· انجام تکنیکهای ریلکسیشن
· هیپنوتیزم
· رایحه درمانی
· طب سوزنی
· تزریق آب استریل
وضعیت مادر بعد از زایمان طبیعی
بعد از زایمان طبیعی، بدن مادر دچار تغییراتی میشود که این تغییرات شامل موارد زیر است:
· شکم به حالت نرم و آویزان در میآید. وقتی بدن زن در حال بازگشت به حالت طبیعی است، برخی زنان ممکن است شکم خود را سریعتر به حالت عادی بازگردانند، در حالی که دیگران نیازمند زمان بیشتر و اقداماتی مانند ورزش هستند.
· فشاری که در طول زایمان به بدن وارد میشود، میتواند باعث درد و ناراحتی در ناحیه ماهیچهها و مفاصل شود.
· حتی اگر شیردهی انجام نشود، ممکن است پستانها همچنان کمی آزرده باشند.
· ممکن است مشکلاتی مانند یبوست یا درد پرینه نیز به وجود آیند. این مشکلات نیز به طور عمومی و در برخی زنان رخ میدهند.
در این مرحله، مراقبت و توجه به بدن خود بسیار مهم است. استراحت کافی، تغذیه سالم، برنامهریزی مناسب برای بازگشت به فعالیتهای روزمره و مشاوره با پزشک میتواند به شما در این فرایند کمک کند.
بیشتر بدانید: جراحی زیبایی واژن در مشهد
فواید زایمان طبیعی
زایمان طبیعی با مزایای بسیاری همراه است. برخی از این مزایا عبارتند از:
· افزایش سرعت در بهبود و بازیابی پس از زایمان
· بلافاصله تولید شیر در بدن مادر شروع میشود.
· در بارداریهای بعدی، فرآیند زایمان آسانتر است.
· خطر ابتلا به مشکلات تنفسی در نوزادان کاهش مییابد.
· سیستم ایمنی نوزاد قویتر خواهد بود.
· شیردهی طبیعی از طریق پستان به نوزاد سهولت بیشتری دارد.
خطرات زایمان طبیعی
زایمان طبیعی در بارداریهای کمخطر، بسیار ایمن است. اما عدم رعایت توصیههای پزشک یا امتناع از مداخله پزشکی ممکن است خطرناک باشد. برای حفظ سلامتی خود و نوزادتان، در صورت بروز عوارض، باید گزینههای دیگر را مورد بررسی قرار دهید. در برخی موارد مانند پیچیدن بند ناف دور گردن نوزاد یا مشکلات قلبی، جراحی سزارین در اولویت است.
افرادی که نباید زایمان طبیعی انجام دهند
در ادامه، مواردی که زنان باردار نمیتوانند به طور طبیعی زایمان کنند و سزارین برای آنها بهتر است را بررسی خواهیم کرد:
· عدم قرارگیری مناسب جنین در رحم
· مبتلا شدن زنان به بیماریهای خاص مانند دیابت، مشکلات قلبی و عفونتی
· وزن بالای مادر یا جنین
· مادر مبتلا به هموروئید حاد ناشی از بارداری با خونریزی شدید
· سابقه جراحی در دهانه رحم، سرکلاژ یا سقط جنین
· وجود احتمال عدم رسیدن اکسیژن به نوزاد در طول زایمان طبق تشخیص پزشک
· قبلتر تجربه دو بار سزارین داشتن
· بارداری چند قلویی
انواع زایمان طبیعی در بیمارستان
در ادامه انواع زایمان به صورت طبیعی را به اختصار توضیح خواهیم داد:
زایمان طبیعی با اپیدورال
این روش که به زایمان طبیعی بدون درد نیز معروف است، با تزریق داروی اپیدورال به نخاع، حس درد کاهش مییابد و مادر میتواند با احساس راحتی و آرامش، بهتر با درد زایمان کنار بیاید.
زایمان طبیعی در آب
این روش بسیار آرام بخش است، به طوریکه مادران باردار مدت زمان درد را در آب سپری کرده و راحتی بیشتری را تجربه میکنند.
زایمان طبیعی با هیپنوتیزم
استفاده از روشهای هیپنوتیزم در زایمان باعث میشود تا درد حین زایمان کاهش یابد و به تبع آن اضطراب و استرس کمتر شود.
زایمان طبیعی به کمک وسایل فیزیوتراپی
استفاده از تمرینات و روشهای فیزیوتراپی در زمان زایمان طبیعی کمک میکند تا مادر آمادگی جسمی مناسبی داشته باشد، اعتماد به نفس بیشتری هم پیدا میکند و زایمان راحتتری را تجربه خواهد کرد.
زایمان طبیعی با تنفس گازهای مخصوص
از اکسید نیتروژن هم برای کاهش و تسکین دردهای حین زایمان طبیعی استفاده میشود. تنفس این گاز میتواند حس درد و اضطراب موجود در بدن را کم کند. چرا که ترکیب اکسید نیتروژن با افزایش موادی مانند اندورفین، دوپامین و مواد افیونی در بدن باعث راحتتر شدن زایمان میشود و از ترشح کورتیزول هم جلوگیری میکند.
نتیجه گیری
زایمان طبیعی، فرآیند طبیعی در حین بارداری است که فواید بسیاری برای مادر و جنین دارد. حضور همسر در طول زایمان میتواند باعث افزایش دلگرمی و راحتی بیشتر مادر شود و استرس را کاهش دهد. در این روش، ارتباط پوست به پوست بین مادر و نوزاد بلافاصله برقرار میشود و ارتباط اولیه شیردهی را آغاز میکند.
سوالات متداول زایمان طبیعی
1. درد زایمان طبیعی چقدر است؟
درد زایمان طبیعی ممکن است برای هر فرد متفاوت باشد. مدت زمان زایمان و شدت درد به شرایط فردی مادر و عوامل مختلفی از جمله اندازه نوزاد و انقباضات رحمی بستگی دارد.
2. تشخیص دقیق وقت زایمان چگونه است؟
علائم زایمان شامل حس کشیدگی، درد کمر و انقباضات رحمی هستند. این علائم نشانههای نزدیکی به زمان زایمان هستند. بهترین راه برای تشخیص دقیق زمان زایمان، مراجعه به پزشک است.
3. چه علائمی بعد از زایمان طبیعی خطرناک هستند؟
علائم خطر پس از زایمان طبیعی شامل تب و لرز، خونریزی قبل از قاعدگی، درد در ناحیه تناسلی، قرمزی و تورم نوک پستان، درد زیر شکم، سرگیجه، رنگ پریدگی پوست و ترشحات غیرعادی مهبل هستند که بهتر است با مشاهده هر کدام به پزشک مراجعه کنید.